Milli Yazılım 2

Evimizin Yapay Zekasına sordum. Türkiye’de Milli yazılım ne durumda?
Aldığım cevap aşağıdadır.

Türkiye’de milli yazılım ve yerli dijital teknoloji ekosistemi konusundaki durum oldukça dinamik ve kapsamlı ilerleme kaydediliyor. İşte ayrıntılı bir güncelleme

🧑‍💻 Yazılımcı Havuzu ve Eğitim
2023 sonu itibarıyla Türkiye’de yaklaşık 245 bin aktif yazılım geliştirici ve 40 bin serbest (freelance) geliştirici bulunmakta; bu da toplamda yaklaşık 300 bin kişilik “yazılımcı ordusu” hedefine yaklaşılmasını sağladı .

Bu sayıyı artırmak için uygulanan projeler arasında “Sektör Kampüste” ve “Yapay Zeka Uzmanlık Programı” gibi eğitim ve yetenek transferi odaklı programlar yer alıyor .

“Türkiye Yazılım Envanteri Projesinin üçüncü fazı tamamlanmak üzere; bu proje ile “firma‑işgücü‑ürün” verileri toplanarak politika ve teşviklerde daha veri odaklı kararlar alınması hedefleniyor .

🇹🇷 Milli Yazılım Projeleri ve Kritik Altyapılar
Pardus (yerli Linux dağıtımı), kamuya açık kaynak işletim sistemi çözümü olarak öne çıkıyor. Üçüncü taraf yazılımlar yerine yerli altyapıyla güvenlik ve bağımsızlık artırılıyor
UEKAE‑esya/MA3 API / Kermen PKI gibi TÜBİTAK BİLGEM ürünleri, e-imza, e-devlet, kimlik kartı, e-fatura gibi kritik altyapılar için tamamen milli geliştirildiğini gösteriyor ve uluslararası sertifikalara (EAL4+) sahip bulunuyor .
Siber güvenlik çözümlerinde Avcı, Azad, Kasırga, Atmaca gibi yerli projeler, kritik elektrik, ulaşım, bankacılık ve sağlık sistemlerinde kullanılmaya başlandı .

🏢 Kamu ve Politika Adımları
Cumhurbaşkanlığı genelgesiyle kamu kurumlarında açık kaynak kodlu yazılım kullanımının yaygınlaştırılması benimsendi, uygulama çalışmalarında hız kazandırıldı .
“Türkiye Açık Kaynak Platformu” kapsamında 60’tan fazla şirket, kamu-özel sektör işbirliği ile açık kaynak geliştirme ekosistemi oluşturuyor. Amaç: yazılım maliyetlerini azaltıp ihracatı teşvik etmek .
Yerli Yazılım Belgesi, uzaktan çalışma desteklerinin kalıcı hale gelmesi gibi düzenlemelerle sektörün mevzuat altyapısının güçlendirilmesi hedefleniyor

📈 Ekonomi, İhracat ve Sektör Yapısı
Yazılım firması sayısı yaklaşık 30 bin civarında, yazılım sektörü ihracatı 2024 yılı sonu için ~4–4,5 milyar USD seviyesinde, bu rakamı 2025’te 5 milyar USD’ye çıkarmayı hedefliyorlar .
Yazılım sektörü, Türkiye’deki katma değerli üretimde %82 pay ile öne çıkıyor. 2023–2028 dönemi için yıllık yaklaşık %10,4 büyüme öngörülüyor; dünya ortalaması %5,4 seviyesinde

🏭 Ar‑Ge ve Kurumlar Temsil
TÜBİTAK BİLGEM bünyesindeki YZE (Yapay Zeka), SGE (Siber Güvenlik), UEKAE (Kriptoloji) gibi enstitüler aracılığıyla milli yazılım altyapıları geliştiriliyor .

HAVELSAN, savunma sanayinde yazılım sistemleri, simülasyon, e-devlet projeleri gibi alanlarda milli teknoloji üretimi yapıyor; 2025’te Ankara–İstanbul tesislerine 143 milyon USD yatırım yaptı .

✅ Özet Tablo
Alan Mevcut Durum & Gelişim
Yazılımcı Sayısı ~300 000 kişi, eğitim & transfer programları aktif
Milli Yazılım Projeleri Pardus, ESYA/PKI çözümleri, Atmaca, Avcı, MP projeleri
Kamu Politikası Açık kaynak genelgesi, yerli yazılım belgesi, teşvikler
İhracat & Sektör Yapısı ~30 bin firma, ~4–5 milyar USD ihracat hedefi
Ar‐Ge Kurumları TÜBİTAK BİLGEM (YTE, SGE, UEKAE), HAVELSAN gibi oyuncula

💬 Değerlendirme
Türkiye’de milli yazılım alanında ciddi yapısal adımlar atılmış durumda
İnsan kaynağı oluşturuluyor, yazılım ekipleri hızla büyüyor
Kritik altyapılarda yerli çözümler yaygınlaştırılıyor: işletim sisteminden, e-imza altyapısına kadar.
** kamu politikaları** ile desteklenen açık kaynak ekosistemi oluşturuluyor.
Ar-Ge kurumları ve savunma projeleri, milli teknolojiyi somut ürünlerle destekliyor.
Ticari yazılım ve ihracatı büyütme yönünde somut adımlar atılmış durumda.
Yine de sektör içinden gelen eleştirilere göre (örneğin UX odaklı değil yöneticilik tercihleri, yapay zeka uygulamalarının sınırlılığı gibi) daha fazla innovasyon kültürü, eğitim reformları ve kurum içi altyapı gerekiyor !

Bilim alanında bir not ile bitirelim. Çin, ay tozundan Su, oksijen ve roket yakıtı çıkarmada çığır açtığını iddia ediyor.
” Eğer bir gün benim sözlerim bilim ile ters düşerse bilimi seçin ” Mustafa Kemal Atatürk